کاروانسرای تاریخی شیخ علیخان شاهین شهر اصفهان به بخش خصوصی واگذار شد

ریاست اداره میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی شهرستان شاهین شهر و میمه استان اصفهان از واگذاری « کاروانسرای شیخ علی خان » واقع در روستای جهاد آباد شاهین شهر ، جهت مرمت و بهره برداری به بخش خصوصی خبر داد.

به گزارش پایگاه خبری شاهین شهری جواد چهرازی با اعلام این خبر افزود: مرمت کاروانسرای شیخ علی خان هنوز شروع نشده و طرح آن در مراحل بررسی و تصویب است.

این کاروانسرا در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۶۴ با شمارهٔ ثبت ۱۷۱۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌ است.

وی گفت: در چهل و پنجمین نشست کمیته میراث جهانی یونسکو ، دو کاروانسرای شیخ علی خان جهاد آباد شاهین شهر و کاروانسرای گز ، از شهرستان شاهین شهر و میمه اخیر ، به همراه ۵۲ کاروانسرای دیگرِ ایران ثبت شدند و از این رو مرمت و حفاظت آنها در اولویت کاری ما قرار دارد.

لازم به ذکر است ۲۶ شهریور ۱۴۰۲ ، چهل و پنجمین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو در شهر ریاض عربستان تشکیل و کاروانسرای شیخ علی خان (چاله‌سیاه) و کاروانسرای گز به‌ همراه ۵۲ کاروانسرای تاریخی دیگر (جمعاً ۵۴ کاروانسرا در ۲۴ استان ایران) تحت عنوان کاروانسراهای ایرانی در فهرست میراث جهانی قرار گرفتند. این مجموعه جهانی به عنوان بیستمین و هفتمین اثر جهانی کشور ایران شناخته می‌شود.

ریاست اداره میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی شهرستان شاهین شهر و میمه افزود: کاروانسرای گز از طریق صندوق احیا آثار تاریخی به بخش خصوصی واگذار شده و در حال مرمت است ؛ این کاروانسرا برای کاربری گردشگری و تبدیل به کاربری اقامتی و پذیرایی به بخش خصوصی واگذار شده است.

کاروانسرای گز نیز که در شهر گز برخوار شهرستان شاهین شهر و میمه واقع شده است ، در زمان شاه عباس اول به سبک چهار ایوانه و چهار برجه ساخته است.

چهر راضی یادآور شد: وزارت میراث فرهنگی با هدف حفظ بنای تاریخی ، آثار تاریخی را به جهت احیا ، حفظ و حراست طبق قوانین میراث فرهنگی و با قراداد مشخص ، املاک تاریخی تحت اختیار خود را به صورت مدت دار به سرمایه گذار بخش خصوصی واگذار می‌کند ، تا تحت نظارت این نهاد در راستای مرمت آن اقدام و از آن بهره برداری نماید.

وی ادامه داد : با تمام شدن مهلت قرارداد میراث فرهنگی با بهره بردار بخش خصوصی و در صورت عدم تمدید قرارداد توسط سازمان میراث فرهنگی، بهره بردار بایست اثر تاریخی را به میراث فرهنگی عودت کند.

وی یادآور شد: این شهرستان دارای چهار اثر میراث فرهنگی با ثبت جهانی است و علاوه بر کاروانسراهای گز و شیخ علی خان، قنات وزوان و قنات مزدآباد را نیز در فهرست آثار جهانی دارد و همچنین دارای ۱۱ میراث فرهنگی ناملموس مانند گویش محلی وزوان و زراعت خربزه گرگاب می‌باشد.

این کاروانسرا همانند کاروانسرای گز و کاروانسرای مادرشاه به عنوان کاروانسراهای سلطنتی محسوب می‌شود و در سر در خود دارای تزئینات آجری و کاشی کاری است.

کاروانسرای شیخ علی خان زنگنه در زمان شاه سلیمان صفوی به دستور شاه عباس صفوی در منطقه شکار قمشلو در زمینی به مساحت بیش از ۶۴۰۰ مترمربع با تزیینات آجرکاری و کاشی‌کاری و مصالحی از جنس سنگ، آجر و چوب با هنر معمار این بنا « استاد طاهر ولد – استاد رضا اصفهانی» به منظور پذیرایی و اقامت مهمانان خارجی و در مسیر اصفهان به طرف غرب و کشور عراق است که در دولت صفوی جزو ایران بوده‌است ، ساخته شده و آن را با نام کاروانسرای چاله سیاه هم می‌شناسند.

کاروانسرای جهاد آباد را شاه عباس صفوی با کاربری مجموعه بین‌راهی برای کاروان‌ها و مسافران کربلا و شکارگاه خود بنا کرد و هنگام شکار نیز از آن استفاده می‌کرد.

سبک معماری این کاروانسرا چهار ایوانه است. دارای پلان مربع شکل همانند دیگر کاروانسراهای کشور و استان است، با این تفاوت که در ۲ طرف هشتی ورودی، در جبهه جنوبی دارای ۲ حیاط خلوت و دارای یک حیاط مرکزی و ۲ حیاط کوچک است.