وزیر میراث فرهنگی در سفر به شهرستان شاهین شهر اظهار داشت :
ارگ مورچه خورت با پیشینه ۴۰۰ ساله خود ، ظرفیت خوبی برای توسعه گردشگری دارد

وزیر میراث‌فرهنگی ، گردشگری و صنایع‌دستی در بازدید از ارگ و مسجد جامع تاریخی مورچه‌خورت در شهرستان شاهین شهر اصفهان ، جهت تامین مالی هزینه مرمت این ابنیه تاریخی قول مساعدت داد.

به گزارش پایگاه خبری شاهین شهر ، «عزت الله ضرغامی» وزیر میراث فرهنگی ، گردشگری و صنایع دستی دولت سیزدهم امروز چهارشنبه ۱ آذر ، در طی سفر یک روزه خود به استان اصفهان ، به همراه با حضور مدیرکل امور عمرانی استانداری اصفهان و سرپرست اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان اصفهان و فرماندار، نماینده مجلس و مدیر میراث فرهنگی شهرستان شاهین شهر و میمه از روستای تاریخی مورچه خورت و ارگ تاریخی آن بازدید نمود.

وزیر میراث‌فرهنگی با اشاره به قدمت بیش از ۴۰۰ ساله این میراث فرهنگی ، افزود: این ارگ تاریخی با بیش از ۷۰ هزار مترمربع وسعت و بیش از ۴۰ هزار مترمربع زیربنا ظرفیت ویژه‌ای برای توسعه گردشگری دارد.

ضرغامی ادامه داد : با توجه به قدمت و پیشینه تاریخی این قلعه، در خصوص مرمت و بهینه‌سازی این ارگ و مسجد آن، آمادگی داریم تا با حمایت وزارت میراث فرهنگی شرایط را برای بازدید مردم آماده کنیم.

وزیر میراث‌فرهنگی دولت سیزدهم افزود  : این مجموعه تاریخی با توجه به حضور راهنمایان ورزیده‌ی آن ، آمادگی لازم برای گشوده شدن بر روی گردشگران را دارد و حمایت‌های لازم را نیز در این خصوص انجام خواهیم داد.

مهندس عزت‌الله ضرغامی همچنین تصریح نمود: با توجه به قدمت ۴۰۰ ساله مسجد جامع تاریخی ارگ مورچه خورت، از آمادگی لازم برای حمایت مالی به‌منظور مرمت و بهینه‌سازی این مسجد نیز برخورداریم تا مردم و گردشگران بتوانند فرایض دینی خود را با آرامش بیشتر در این مسجد به‌جای آورند.

«حمیدرضا محققیان» سرپرست اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان اصفهان نیز اظهار داشت: در پی بازدیدهای مسئولین وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی به‌ویژه مدیرکل امور پایگاه‌های وزارتخانه مقرر شد تا در این مجموعه با توجه به عظمت و قدمت، پایگاه حفاظت ملی این مجموعه تشکیل شود، لذا امیدواریم با نظر مساعد مهندس ضرغامی، این رخداد مهم انجام شود.

شرحی در باب ویژگی ها و تاریخچه ارگ تاریخی مورچه خورت :

قلعه تاریخی مورچه خورت ( یا ارگ مورچه خورت) به صورت یک قلعه خشتی بزرگ ، با برج و باروهای بلند است که از آن ابتدا به عنوان یک دژ نظامی استفاده می‌شد، اما در طول زمان به یک قلعه مسکونی تغییر یافت.

ارگ مورچه خورت در وسعتی حدود ۳۰ هزار متر در ۵۰ کیلومتری شمال اصفهان ، در در قلب روستای مورچه خورت شهرستان شاهین شهر و میمه واقع شده است و با داشتن  ۲ دروازه و ۸ برج تدافعی به همراه ویژگی‌های منحصر به فرد معماری و شهرسازی ، یکی از بزرگترین و کاملترین قلعه‌های‌ فلات مرکزی ایران می‌باشد.

در بخش فوقانی دیوارهای ارگ مورچه خورت ، روزنه‌ها و تیرکش‌هایی ایجاد شده‌است. ورودی‌های تعبیه شده در ۲ برج اصلی حصار در شمال و غرب مجموعه، علاوه بر بالا بردن ضریب ایمنی، دسترسی آسان به درون قلعه را ممکن می‌سازد.

در گذر از ورودی جنوبی قلعه و عبور از کنار بقعهٔ امامزاده علی که گنبد فیروزه ای آن از تمامی نقاط قلعه می‌درخشد، ساباطی وجود دارد که فضایی است برای آنان که در گرمای طاقت فرسای کویر به دنبال پناهی می‌گردند.

ساختار معماری و چیدمان فضاهای عمومی قلعه بواسطه تغییر کاربریهایی که در طول زمان به خود دیده‌است در نوع خود بسیار جالب توجه است. از بازار اصلی با مغازه‌هایی که از رونق گذشته آن حکایت می‌کنند، مجموعه حمام‌های زنانه و مردانه، امامزاده، مسجد، حسینیه، خانه خوانین و… هرگوشهٔ این مجموعه یک معماری منحصر به فرد دارد.

در این قلعه مجموعه ای از نوآوری‌ها در مطبق بودن بناها و دسترسیهای افقی و عمودی بی نظیر شامل پله‌ها، پشت بندها فرم‌ها و … عناصر بی بدیلی از همزیستی مردمان این دیار در طول قرن‌ها با آب و هوای سخت منطقه و شرایط محیطی بجا مانده‌است.

این ارگ تاریخی شاهد پیروزی نادرشاه افشار بر اشرف افغان در سال ۱۱۴۲ هجری قمری بوده که در نهایت منجر به فرار افغان‌ها از اصفهان می‌شود.

قدمت این قلعه به علت عدم مطالعات باستانشناسی منطقه ای در هاله ای از ابهام است اما بر اساس کتب تاریخی و به اعتقاد برخی کارشناسان، قدمت این قلعه و منطقه تاریخی به قرن نهم هجری قمری می‌رسد و عده ای نیز قدمت آن را قبل از دوران صفویه می‌دانند، ولی تاریخ دقیق بنای این قلعه که از آثار دوره اسلامی است، مشخص نیست.

از دیدگاه آماری در سال ۱۳۵۳ تعداد ۲۵ خانوار در این قلعه زندگی می‌کردند و اکنون نیز ساکنین محدودی دارد (۲–۳ خانواده) که در خانه‌های شخصی خود که از نیکانشان به ارث بردند و مرمت و نگه داری کردند، زندگی می‌کنند.