مالیات مبلغی است که سالانه افراد باید برای تامین هزینههای دولت و خدماتی که از آن استفاده میکنند، پرداخت کنند. حالا زمانی که بحث سقف معافیت مالیاتی مشاغل سال ۱۴۰۳ مطرح میشود، باید ببینیم که امسال مشاغل تا چه سقفی از پرداخت مالیات معاف هستند؟ در این مقاله سقف معافیت مالیاتی مشاغل را در اظهارنامه های ارسالی برای درآمد ۱۴۰۳ را بررسی خواهیم کرد.
معافیت مالیاتی مشاغل سال ۱۴۰۳
سقف معافیت مالیاتی مشاغل سال ۱۴۰۲، مبلغ ۴۷ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان تعیین شده است. یعنی تمامی مشاغلی که مشغول به فعالیت هستند، تا این مبلغ از پرداخت مالیات معاف هستند. اگر شما صاحب کسبوکار هستید و باید امسال اظهارنامه عملکرد سال ۱۴۰۲ را ارسال کنید، میتوانید تا مبلغ ۴۷ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان از سقف معافیت مالیاتی مشاغل استفاده کنید. برای کسب معافیت مالیاتی در شغل خود، میتوانید از متخصصین مشاوره مالیات محاسبان بهره ببرید.
طبق قانون بودجه مالیاتی، سقف معافیت مالیاتی مشاغل سال ۱۴۰۳ مبلغ ۱۴۴ میلیون تومان تعیین شده است. البته با این شرط که واحد صنفی از پایانه فروشگاهی (دستگاه کارتخوان) استفاده کنند؛ در غیر این صورت مبلغ معافیت ۱۰۰ میلیون تومان خواهد بود.
به این نکته توجه داشته باشید که سقف معافیت مالیاتی مشاغل سال ۱۴۰۳ برای ارسال اظهارنامه عملکرد سال ۱۴۰۳ در سال ۱۴۰۴ میباشد.
معافیت مالیاتی ماده ۱۰۱ قانون مالیات های مستقیم
براساس تبصره ۱ ماده ۱۰۱ قانون مالیاتهای مستقیم در مشارکتهای مدنی اعم از اختیاری و قهری شرکا حداکثر از دو معافیت استفاده خواهند کرد. یعنی مبلغ معافیت به طور مساوی بین همه شرکا تقسیم شده و مالیات به سهم باقی مانده هر کدام از شرکا تعلق خواهد گرفت.
شرکایی که زوج هستند، سیستم مالیاتی آنها به صورت یک نفر در نظر گرفته میشود و تنها میتوانند از یک معافیت استفاده کنند. همچنین در صورت فوت هریک از شرکا ، وراث وی به طور مساوی از معافیت مالیات ماده ۱۰۱ قانون مالیات مستقیم بهره میبرند.
همچنین براساس تبصره ۲ ماده ۱۰۱ در صورتی که هر شخص حقیقی دارای بیش از یک واحد شغلی باشد، مجموع درآمد واحدهای شغلی وی با کسر فقط یک معافیت موضوع این ماده، مشمول مالیات به نرخهای مذکور در ماده ۱۳۱ قانون مالیات های مستقیم میشود.
انواع مالیات بر درآمد
براساس دستهبندی سازمان امور مالیاتی کشور این قانون شامل:
مالیات بر درآمد املاک
اصولا املاک به دو صورت به اشخاص واگذار میگردد یکی به صورت دائم یا قطعی مانند فروش و دیگر به صورت موقت مانند اجاره.
طبق ماده ۵۲؛ درآمد شخص حقیقی یا حقوقی ناشی از واگذاری حقوق خود نسبت به املاک واقع در ایران پس از کسر معافیتهای مقرر در این قانون مشمول مالیات بر درآمد املاک میباشد.
واگذاری موقت: مالیات بر در آمد اجاره املاک
طبق ماده ۵۳؛ درآمد مشمول مالیات املاکی که بابت اجاره واگذار میشوند، عبارتند از کل اجاره بها، اعم از نقدی و غیر نقدی، پساز کسر ۲۵ درصد بابت هزینهها، استهلاکات سالانه و تعهدات مالک نسبت به ملک مورد اجاره است. بنابراین به ۷۵درصد اجارهبهای تعیینشده مالیات تعلق میگیرد.
ماده ۵۴؛ اجاره از روی سند رسمی محاسبه میشود (سندی که در دفتر خانه اسناد رسمی و یا توسط دادگستری تهیه شده است). درصورت عدم وجود یا عدم ارائه سند رسمی یا چنانچه مالک علاوهبر اجارهبها وجهی بهصورت رهن قرضالحسنه و … دریافت کرده است، تعیین اجاره بر اساس املاک مشابه انجام میشود.
نحوه محاسبه مالیات بر درآمد اجاره املاک
نحوه محاسبه به شرح جدول زیر است:
| درآمد سالیانه مشمول مالیات | درصد مالیات |
| تا ۵۰ میلیون تومان | ۱۵ درصد |
| ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان | ۲۰ درصد |
| بیشتر از ۱۰۰ میلیون تومان | ۲۵ درصد |
معافیتهای مالیات بر در آمد اجاره
تبصره ۱: محل سکونت پدر، مادر، همسر، فرزند، اجداد یا فرد تحت تکلف اجاری تلقی نمیشود. مگر به موجب مدارک اثبات شود که مالک اجارهبها دریافت میکند. در ضمن هرگاه چند واحد مسکونی محل سکونت مالک با افراد مذکور باشد، یک واحد جهت سکونت مالک و یک واحد هر یک از افراد فوق به انتخاب مالک مشمول معافیت بوده مابقی مشمول مالیات است.
تبصره ۲: املاکی که بهصورت رایگان در اختیار موسسات دولتی و شهرداری ها قرار می گیرد، اجاری تلقی نمیشود و مشمول معافیت است.
تبصره ۱۱: مالکان مجتمع های مسکونی که دارای بیش از ۳ واحد استیجاری هستند در صورت رعایت الگوی مصرف مسکن از پرداخت مالیات بر اجاره معاف هستند. در غیر این صورت درآمد ناشی از اجاره واحد یا واحدهای مسکونی در تهران تا مجموع ۱۵۰ متر مربع زیر بنای مفید و در سایر نقاط تا مجموع ۲۰۰ متر زیر بنای مفید از پرداخت مالیات معاف هستند و مازاد مشمول مالیات است.
مالیات بر درآمد چند درصد است؟
بهطور کلی برای دانستن این مطلب که نرخ مالیات برای هر کسبوکار چگونه محاسبه میشود، ابتدا باید به شناسایی فصل فعالیت خود در قانون مالیات بپردازیم. نرخ مالیات هر گروه ممکن است بر اساس جدول پلکانی یا نرخ ثابت باشد. در تمامی این موارد برای رسیدن به این سوال که مالیات بر درآمد چند درصد است باید تمامی معافیتها و سود پساز کسر هزینهها مورد بررسی قرار بگیرند.
مالیات بر درآمد حقوق
مالیات بر در آمد حقوق، مالیاتی است که بر اساس درآمد حاصل از حقوق و دستمزد کارمندان اعمال میشود. وقتی شما به عنوان یک کارمند، درآمدی از کار خود دریافت میکنید، کارفرما ممکن است مبلغی از آن را به عنوان مالیات از حقوق شما کسر کند و به دولت پرداخت کند.
ماده ۸۲: درآمدی که شخص حقیقی با کارکردن برای شخص دیگر (اعم از حقیقی یا حقوقی) در قبال تسلیم نیروی خود بابت اشتغال در ایران برحسب مدت انجام یافته بهطور نقد یا غیر نقد تحصیل میکند، مشمول این مالیات است. این مالیات توسط کارفرما پساز کسر معافیتها از درآمد مشمول و غیر مشمول محاسبه شده و در سایت دارایی تسلیم میگردد.
نحوه محاسبه مالیات بر درآمد حقوق ۱۴۰۳
در پایان هر سال قوانین محاسبه مالیات حقوق تغییر میکند. این محاسبه بر اساس جدول زیر خواهد بود. مبنای مالیات درآمد از سالیانه ۱,۴۴۰,۰۰۰,۰۰۰ (معادل ماهیانه ۱۲ میلیونتومان) مصوب شده است.
| ماهانه-ریال | نرخ مالیات | |
| از | تا | |
| ۰ | ۱۲۰,۰۰۰,۰۰۰ | معاف |
| ۱۲۰,۰۰۰,۰۰۰ | ۱۶۵,۰۰۰,۰۰۰ | ۱۰% |
| ۱۶۵,۰۰۰,۰۰۰ | ۲۷۰,۰۰۰,۰۰۰ | ۱۵% |
| ۲۷۰,۰۰۰,۰۰۰ | ۴۰۰,۰۰۰,۰۰۰ | ۲۰% |
| ۴۰۰,۰۰۰,۰۰۰ | نسبت به مازاد | ۳۰% |
جدول درصد مالیات مشاغل ۱۴۰۳
مالیات بر درآمد مشاغل (اشخاص حقیقی)
اشخاص حقیقی همان صاحبان مشاغلی که بهصورت مستقل به کسب درآمد مشغول هستند. این افراد که به صورت حقیقی فعالیت میکنند موظفاند بخشی از درآمد سالانه را به عنوان مالیات پرداخت کنند.
طبق ماده ۹۳؛ درآمدی که شخص حقیقی از طریق اشتغالداشتن یا به عناوین دیگر غیر از مواردی که در سایر فصلهای قانون مالیات مستقیم است، در ایران حاصل کند، پساز کسر معافیتهای تعیینشده این قانون مشمول مالیات بر درآمد مشاغل میشود.
نحوه محاسبه مالیات بر درآمد مشاغل سال ۱۴۰۳
محاسبه این مالیات برای مشاغل به دو روش صورت میگیرد:
مشاغلی که اظهارنامه عملکرد ارسال میکنند:
مودیان که اظهارنامه عملکرد ارائه میدهند، به معنای ارائه گزارشی است که در آن به صورت جامع و دقیق، عملکرد مالی یک شرکت را بررسی و توضیح میدهد. این گزارش شامل اطلاعاتی مانند درآمدها، هزینهها، سود و زیان، وضعیت مالی و سایر عوامل مرتبط با عملکرد شرکت است. مالیات بر در آمد اشخاص حقیقی طبق آخرین بخشنامه ۱۴۰۳ قانون بودجه کشور با نرخ های زیر محاسبه می شود.
| ریال | نرخ مالیات | |
| از | تا | |
| ۰ | ۱,۲۰۰,۰۰۰,۰۰۰ | معاف |
| ۱,۲۰۰,۰۰۰,۰۰۰ | ۱,۶۸۰,۰۰۰,۰۰۰ | ۱۰% |
| ۱,۶۸۰,۰۰۰,۰۰۰ | ۲,۷۶۰,۰۰۰,۰۰۰ | ۱۵% |
| ۲,۷۶۰,۰۰۰,۰۰۰ | ۴,۰۸۰,۰۰۰,۰۰۰ | ۲۰% |
| ۴,۰۸۰,۰۰۰,۰۰۰ | نسبت به مازاد | ۳۰% |
مشاغلی که فرم تبصره ماده ۱۰۰ ارسال میکنند:
سازمان مالیاتی برای حمایت از مشاغل و کسبوکارهای کوچک اعلام کرده است که بر اساس این تبصره برخی از کسبوکارها از شرایط پرداخت مالیات مقطوع یا عدم نیاز به ارسال اظهارنامه مالیاتی و ارائه دفاتر قانونی برخوردار خواهند شد. به عبارتی دیگر این مالیات اشخاص حقیقی به صورت مقطوع و بر اساس استعلام درآمد از حسابهای بانکی و بررسی مالیات پرداختی سالهای قبل محاسبه و مطالبه میشود.
مبلغ معافیت مالیات بر در آمد حقوق برای سال ۱۴۰۳، معادل ماهانه ۱۲,۰۰۰,۰۰۰ تومان بود و کلیه صاحبان مشاغلی که مجموع فروش کالا و ارائه خدمات آنها در سال ۱۴۰۳، حداکثر ۱,۴۴۰،۰۰۰،۰۰۰ ریال (صد برابر معافیت موضوع ماده ۸۴ ق.م.م در سال عملکرد) باشد مشمول این مالیات هستند.
زمان و مهلت ارائه اظهارنامه مالیات بر در آمد مشاغل
مهلت ارسال برای مودیان مالیاتی در هر دو روش ارسال اظهارنامه مالیاتی یا فرم تبصره ماده ۱۰۰ برای هر سال، تا پایان روز ۳۱ خرداد ماه سال بعد است.
مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی (شرکتها)
اشخاص حقوقی همچون شرکتها، موسسات یا افرادی هستند که موظف به نگهداری دفاتر قانونی به شرح ماده ۱۰۵ مشمول مالیات هستند.
ماده ۱۰۵: جمع درآمد شرکتها و درآمد ناشی از فعالیتهای انتفاعی سایر اشخاص حقوقی که از منابع مختلف در ایران و یا خارج از ایران تحصیل میشود، پساز کسر زیانهای حاصل از منابع غیر معاف و کسر معافیتهای مقرر به نرخ ۲۵ درصد مشمول مالیات است.
نحوه محاسبه مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی (شرکتها) سال ۱۴۰۳
بیانیه قانون مالیات مانند سالهای قبل به این روال است که اشخاص حقوقی یا شرکتها باید هزینههای مربوط به درآمد غیر معاف خود را از درآمدهای معاف خود کسر کنند تا درآمد مشمول مالیات یا سود آن فعالیت که مشمول مالیات است محاسبه شود. سپس بر اساس ماده ۱۰۵ ق.م.م که نرخ مالیات بر درآمد ۲۵ % است مالیات را محاسبه و پرداخت نمایند.
زمان و مهلت ارائه اظهارنامه مالیات بردرآمد اشخاص حقوقی
طبق ماده ۱۱۰ قانون مالیات کشور، اشخاص حقوقی (شرکتها) موظفاند اظهارنامه، ترازنامه و حساب سود و زیان متکی به دفاتر و اسناد و مدارک خود را حداکثر تا چهار ماه پساز سال مالیاتی (تا ۳۱ تیر ماه) همراه با فهرست هویت شرکا و سهامداران و حسب مورد میزان سهمالشرکه یا تعداد سهام و نشانی هر یک از آنها را به اداره امور مالیاتی که محل فعالیت اصلی شخصحقوقی در آن واقع است تسلیم نمایند.
معافیتهای مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی
- درآمد حاصل از فعالیتهای کشاورزی، دامداری، دامپروری و سایر فعالیتها که در فصل مالیات بر درآمد کشاورزی آمده است.
- واحدهای تولیدی و معدنی در بخشهای تعاونی و خصوصی
- واحدهای تولید فنآوری اطلاعات
- درآمدهای خدماتی بیمارستانها، هتلها و مراکز اقامتی گردشگری
- شرکتهایی که سهام آنها در بورس پذیرفته شده
- درآمد حاصل از حملونقل کالا
- درآمدهای خدماتی بیمارستانها، هتلها و مراکز اقامتی گردشگری
- دفاتر ایرانگردی و جهانگردی و زیارتی
- درآمد حاصل از صادرات
- باشگاه و موسسات ورزشی
مالیات بر درآمد اتفاقی
مالیات بر درآمد اتفاقی به مالیاتی اطلاق میشود که از منابعی غیر از شغل یا شغل اصلی شخص بهدست میآید. این نوع درآمد معمولا به عنوان درآمد اضافی یا تکمیلی در نظر گرفته میشود و ممکن است شامل مواردی مانند جایزه، درآمد معامله آسان یا هر شکل دیگری از درآمد ثانویه باشد.
طبق ماده ۱۱۹؛ درآمد نقدی و یا غیر نقدی که شخص حقیقی یا حقوقی به صورت بلاعوض یا از طریق معاملات محاباتی یا به عنوان جایزه یا هر عنوان دیگر از این قبیل تحصیل مینماید، مشمول مالیات اتفاقی به نرخ مقرر خواهد بود.
نحوه محاسبه مالیات بر درآمد اتفاقی
افرادی که مشمول مالیات اتفاقی میشوند، محاسبه به نرخ مقرر در ماده (۱۳۱ ) این قانون خواهد بود.
| میزان درآمد-ریال | نرخ مالیات | |
| از | تا | |
| ۰ | ۵۰۰,۰۰۰,۰۰۰ | ۱۵% |
| ۵۰۰,۰۰۰,۰۰۰ | ۱,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ | ۲۰% |
| ۱,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ | مازاد | ۲۵% |
تبصره: به ازای هر ۱۰% افزایش درآمد ابرازی (منظور همان سود ویژه است) مشمول مالیات اشخاص موضوع این ماده، نسبت به درآمد ابرازی مشمول مالیات سال گذشته آنها، حداقل یک واحد درصد و حداکثر تا پنج واحد درصد از نرخهای ذکر شده کاسته میشود. شرط لازم که شامل این تخفیف شوید، تسویه بدهی مالیاتی سال قبل و تسلیم اظهارنامه مالیاتی مربوطه همان سال در مهلت که از سوی سازمان امور مالیاتی اعلام شده است.
معافیتهای مالیات بر درآمد اتفاقی
طبق ماده ۱۲۷؛ موارد زیر مشمول مالیات اتفاقی نخواهد بود:
- کمکهای نقدی و غیر نقدی بلاعوض سازمانهای خیریه، وزارتخانهها یا موسسات و شرکتهای دولتی، شهرداریها یا نهادهای انقلاب اسلامی به اشخاص حقیقی غیر از مواردی که مشمول مالیات فصل حقوق است.
- وجوه یا کمکهای اهدایی به خسارت دیدگان جنگ، زلزله، سیل، آتشسوزی و یا سایر حوادث غیر مترقبه
- جوایزی که دولت برای تشویق صادرات، تولید و خرید محصولات کشاورزی پرداخت مینماید.
- کمکهای بلاعوض دولتی به شرکتهای دانشبنیان و واحدهای فناوری با هدف توسعه فناوری
زمان و مهلت ارسال مالیات بر درآمد اتفاقی
طبق ماده ۱۲۳؛ درصورتیکه منافع مالی بهطور دائم یا موقت بلاعوض به کسی واگذار شود، انتقالگیرنده مکلف است مالیات منافع هر سال را در سال بعد پرداخت نماید.
ماده ۱۲۶؛ اعلام میدارد که صاحبان درآمد موضوع ماده ۱۲۳ موظف هستند در هر سال اظهارنامه مالیاتی خود را در مورد منافع این قانون مالیاتی، تا آخر اردیبهشت ماه سال بعد اظهارنامه خود را تهیه و تسلیم نمایند.
در سایر موارد از تاریخ تحصیل درآمد یا تعلق منافع تا پایان ماه بعد فرصت دارند به اداره امور مالیاتی مربوط تسلیم و مالیات متعلق را بپردازند.
همچنین درصورتی که معامله در دفاتر اسناد رسمی انجام و مالیات وصول شده باشد، تکلیف تسلیم اظهارنامه ساقط میشود.
نحوه اعتراض و شکایت به مالیات
برای اعتراض و شکایت در مورد مالیات، میتوانید این مراحل را دنبال کنید:
- ابتدا مقررات مالیاتی مربوطه را بررسی کنید تا مطمئن شوید که مورد اعتراض شما در چه قسمتی از قانون مالیاتی قرار دارد.
- قبل از اعتراض، اطلاعات لازم را جمعآوری کنید. این اطلاعات شامل مستندات مالی، فاکتورها، سوابق مالیاتی و هرگونه اثبات مربوط به مورد اعتراض شما میشود.
- فرم اعتراض در سایت سازمان امور مالیاتی به نشانی www.tax.gov.ir موجود است و میتوانید آن را تکمیل و ارسال نمایید.
- بعد از تکمیل فرم اعتراض، آن را به دفتر مالیاتی مربوطه همراه ارائه دلایل ، مدارک و اسناد کتبی، مراجعه نمایید.
در نظر داشته باشید مهلت آن بر اساس ماده ۲۳۸ ق.م.م در مواردی که مودی نسبت به برگ تشخیص مالیات ابلاغشده، اعتراضی داشته باشند، میتوانند تا ۳۰ روز از تاریخ ابلاغ مالیات تقاضای رسیدگی مجدد کنند.
جریمه عدم ارائه اظهارنامه مالیات بر درآمد
طبق ماده ۱۹۲؛ برای اشخاص حقوقی و صاحبان مشاغل در تمامی مواردی که مودی یا نماینده او که به موجب مقررات این قانون بابت پرداخت مالیات و تسلیم اظهارنامه مالیاتی در موعد مقرر اقدام نکند، شامل جریمه غیر قابل بخشودگی معادل ۳۰ درصد مالیاتی که به آن تعلق گرفته میشود. طبق این قانون برای سایر مودیان این نرخ ۱۰ درصد مالیات است.
حکم این ماده در رابطه با درآمدهای کتمانشده در اظهارنامههای تسلیمی یا نمایش هزینههای غیر واقعی نیز جاری است. بهطور کلی در صورت عدم ارائه به موقع، محرومیت از بعضی مزایای مالیاتی و بخشودگیها و سلب امکان دفاع مودی در برابر ممیز میباشد.
جمعبندی نهایی از روش محاسبه مالیات بر درآمد
محاسبه و ارسال مالیات نیازمند دقت است. وقتی صحبت از مالیات میشود، افراد و مشاغل بهطور یکسان ملزم به انجام تعهدات مالیاتی خود به طور دقیق و به موقع هستند. علاوه بر این وجود مواد و تبصرههای متعدد، درک روشهای محاسبه و ارسال مالیات برای افراد و مشاغل بسیار مهم است. کمک افراد متخصص سبب میشود مودیان مالیاتی به تعهدات خود عمل کنند و در عین حال خطر خطا یا جریمه را به حداقل برسانند.
شینا SHINNA | پایگاه خبری شاهین شهری اخبار و رویدادها ، اطلاعات گردشگری و اقتصادی